Hikaye, Masal ve Satr ... gerçeğin delilleri

"Hikâyeler olanları anlatır."

2001 yılı yapımı "AI ( Yapay Zekâ )" filmindeki bu repliki daima hatırlamakta ve muhtelif mecralarda karşılaşılan yazılara ve filmlere bu anlayış ile yaklaşmakta "aklı olanlar için" büyük faydalar bulunmaktadır.

"Hikâye", "Masal" ve "Satr" kelimeleri diğer birçok kelime gibi toplum tarafından öz anlamı bilinmeden kulanılmakta ve dogmatik şekilde bilinegelen anlamı ile sınırlı tutulmaktadır. Oysa ki bu kelimeler esasen çok farklı anlamsal kökenlere sahiptirler.

HİKâye / HAKâye = Hik / Hak ( Gerçellemek, Taklit etmek, Gerçek gibi anlatmak ) + aye ( -ma, gibi yapma ) = Gerçelleme, Gerçek gibi anlatma, Taklit etme ) Hikâye = Gerçeği anlatma

Masal = Mesel = Misâl = Örnek, Delil, Hikâye

Satr ( Esatir ç. ) = Satır, Satırlanmış yazı, Hikaye ( İngilizcedeki "Story" ve Fransızcadaki "Histoire" kelimeleri de ortak kökendendir. "Hiciv" anlamında kullanılan "Satire" kelimesi de Latince "Satura" ( Doldurulmuş, Sıra sıra dizilmiş, Sıralanmış ) kelimesi olup, yine aynı kökendendir.

Dolayısıyla özellikle "Hikaye", "Masal" kelimelerinin özlerinde, "Uydurma" anlamının olmadığı aksine "Gerçek" ve "Delil" anlamlarının bulunduğu görülmektedir. Zira anlatılan veya yazılan herşey varlıkların gerçek deneyimlerinin ve/veya imajinasyonlarının ( hayallerinin ) bir yansımasıdır ki zaten gerçek olarak nitelenen yaratılış ve kainat ta ilahi imajinasyonun bir tezahürüdür. Bir başka deyişle "Gerçekler hayallerin yansımasıdır." ( "Hayal" kelimesinin "Hayy" ( Yaşayan ) ve "al" ( gibi ) kelimelerinden oluştuğuna evvelce "Gerçeğin özü Hayaldir" başlıklı bölümde değinilmiştir. )

Kur'an'da ilgili kelimelerin kullanımlarına bazı örnekler şöyledir.

Enfal suresinin 7. ayetinde "Hak" ( Gerçek ) kök kelimesi "Kelime" ile birlikte yer almaktadır. Gerçeklerin aynası olan "Hakayeler / Hikayeler", kelimelerden oluşur.

8/7 .... ve yuridullahu en yuHİKKal HAKka bi kelimatihi ... 

( .... Allah GERÇEĞİ kelimeleri ile GERÇEKleştirmek istiyordu. ... ) 

Kalem suresinin 15. ayetinde, gerçeğin temsili olan ayetleri, anlamını öz anlamını bilmedikleri "Esatir" ( Hikayeler ) kelimesiyle tanımlayan müşrik inkarcılardan bahsedilmektedir.

68/15 İza tutla aleyhi ayatuna kale ESATİRul evvelin

( Ona ayetlerimiz okunduğunda "Evvelkilerin HİKAYELERİ / MASALLARI." der. )

İsra ve Rum surelerinin aşağıdaki ayetlerinde gerçeğin temsili, ilahi kozmik bilgiler hazinesi ve yaratılışın kaynak kodları olan Kur'an ayetleri "Mesel" kelimesiyle tanımlanmaktadır. Ve ayette Kur'an'ın tüm "meselleri" yani gerçeğe ilişkin tüm bilgileri içerdiği vurgulanmaktadır.

17/89 Ve lekad sarrafna lin nasi fi hazel kur'ani min kulli MESELİN fe eba ekserun nasi illa kufura

( Ve bu Kur'an' da insanlar için tüm MİSALLERDEN / MESELELERDEN, sözlerden sarfettik de insanların çoğunluğu ancak inkarda direttiler. )

30/58 Ve lekad darabna lin nasi fi hazel kur'ani min kulli MESEL ve lein ci'tehum bi ayatin le yekulennellezine keferu in entum illa mubtilun

( Ve bu Kur'an' da insanlar için tüm MİSALLERDEN / MESELELERDEN, sözlerden beyan ettik. Eğer ayetler ile gelsen, o inkar edenler kesinlikle "Sizler kesinlikle ancak batılcılarsınız." derler.  )

Yukarıdaki son ayette "Mesel" kelimesi, "Ayet" ve "Batılcılar" kelimeleriyle birlikte kullanılmış ve yine dolaylı olarak "Gerçek" kavramına dikkat çekilmiştir.