"Ayaz Ata" ( Aydınlık Ata / Ay Ata / Soğuk Ata ), Türk, Altay ve Orta Asya mitolojilerinde ( özellikle Kazaklarda ve Kırgızlarda ) "Soğuk Tanrısı"'na verilen isim olup, Noel Baba ile de özdeşleşmiş durumdadır. "Ayas Han" ( Ayas Baba ) ve "Ak Ayas" olarak da bilinmektedir. ( Kuru soğuk olan hava koşulunun ismi olan "Ayaz" kelimesinin kökeni de "Ayas" kelimesidir. İngilizcede ve Almancada "Buz" anlamına gelen "Ice" ve "Eis" ( "Ays" okunur. ) kelimeleri "Ayas" kelimesi ile ortak köktendir. )
"Tanrı" olarak yanlış nitelenen üst süptil boyut vazifeli varlıkları daima "iki boynuzlu" olarak yani 11 sayısı sembolizmiyle resmedilmektedir.
Kök Türkçe olan "Ayas" kelimesi "Berrak, Aydınlık, Mehtap ( Ay ışığı ), Ay gibi, Soğuk" anlamlarına gelmektedir. İngilizcedeki "Ice" ( Buz ) kelimesinin kökeni de "Ayas" kelimesidir.
"Ata" kelimesi ise "Vermek, Ad vermek, Önceden verilmiş olan, Önceden gelmiş olan, Evvelki olan, Geride olan, Baba, Dede*" anlamına gelmektedir. ( "Atamak" fiili "Adlandırmak, Ünvan vermek", "Atlamak" fiili ise "Geride bırakmak" kök anlamındadır. )
* "Dede" kelimesi "Baba, Öncel" anlamına da gelmekte olup, İngilizcedeki "Daddy" ( Baba ) kelimesinin de kökenidir.
Çocuk dilindeki "Ay Dede" ifadesinin kökeni de "Ayas Han** / Ayas Ata / Ayas Baba" kavramıdır.
** Kök Türkçede "Han / Kan" kelimesi "Baba, Ata" anlamını temsil etmektedir.
Türkler, yıl döngüsünü "21 Aralık'ı 22 Aralık'a bağlayan gece" olarak kabul etmişler ve bugünü "Nardugan*** Bayramı" ( Ateş Doğan / Güneş Doğan / Gün Doğan Bayramı ) olarak kutlayagelmişlerdir. Zira anılan gece en uzun gece olup, 22 Aralık gününden itibaren gece süresi azalmaya, gündüz süresi yani "aydınlık" ise artmaya başlamaktadır. Bu fenomen "Solstice" ( Gündönümü ) olarak adlandırılmaktadır. Dolayısıyla "Ayas Ata", bayram olarak kutlanan bu yeni yıl döngüsü başlangıcının sembolik karakteri addedilmiştir. ( Noel Baba kavramı da Ayas Ata'nın batı kültüründeki tezahürüdür. )
22 Aralık yani 22.12 gününü oluşturan rakamların toplamı ( 22+1+2 = 7 ), döngü sonunun sembolü olan 7 sayısını vermektedir.
*** Nar ( Ateş ) + Dugan ( Doğan ) ... Gün Doğan / Güneş Doğan / Ateş Doğan
No comments:
Post a Comment