Çeviri

Monday, January 13, 2020

Fraktal Geometri, Kaos Teorisi ve Yaratılıştaki Döngüler

Fractal Geometry ( Fraktal / Bölüşsel Geometri ), birbirlerine özdeş parçaların döngüsel olarak tekrarlanarak birleşmesi sonucunda ortaya çıkan ve düzensiz ve kompleks ( karmaşık ) gibi görünen geometrik bütünleri konu alan disiplindir. Aşağıda bazı şekilsel örnekler yer almaktadır.  



Bir ağacın dalları da Fraktal Geomatriye güzel bir örnek teşkil etmektedir.


Fraktal Geometri ile ilintili disiplinler arası bir teori olan Chaos Theory ( Kaos Teorisi ) de kompleks algısı oluşturan her yapının esasında belirli bir düzene ve kalıba ( patern ) sahip küçük ve özdeş alt yapılardan olduğunu kabul eder. ( Self Similarity ( Öz Benzerlik ) kavramı da bu çerçevede önem arzeden bir kavramdır. ) Uzayın bir kaos gibi görünen ancak kusursuz  ilahi nizamın net tezahürü olan kozmik yapısı bu bağlamda önemli bir örnektir.

Bu noktada önemli olan husus, döngüsel olarak tekrarlanan özdeş olguların her tekrarlanışta ( döngüde ) yeni, farklı ve kompleks görünüm arzeden bir bütünü oluşturmalarıdır. Bir başka deyişle her döngüsel tekrarda bir halden hale geçiş ve gelişme söz konusudur. 

Öğrenme süreci de Fraktal yapıay güzel bir örnektir. Zira öğrenme sürecinde de bir döngü söz konusu olup, her tekrarlanan döngüde "bilgi" adı verilen bütün gelişmekte ve büyümektedir.

Söz konusu kavramlar esas itibarıyla yaratılıştaki ve ruhsal tekamül sürecindeki döngüleri tanımlamaktadır. Varlıklar yaratılışları sonrasında kendilerini tekamüle doğru ilerleten sonsuz bir döngü içine girerler. Kaba madde alemi olan dünyada reenkarnasyon ( ölme ve olma / dirilme ) olarak anılan, üst alemlerde ( planlarda ) ise halden hale geçiş olarak tanımlanabilecek bu döngüler her tekrarlanışında, idrak seviyesi yükselmesi vasıtasıyla varlıkları bir üst tekamül safhasına taşımaktadır. Bütün varlıkların bu şekilde döngüsel olarak tekamüllerinin nihai hedefi ise "bütünü" yani "üniteyi" ( birlik / vahdet ) tesis etmektir. Ünite adı verilen, tahayyülü zor ancak sezgisi mümkün olan bu bütünleşmiş yapı Fraktal Geometri ve Kaos Teorisinin de kaynağını teşkil etmektedir.

Kur'an'da Fraktallere ve Kaos Teorisi'ne ilişkin bilgi ve sezgi veren ayetler mevcuttur. Öncelikle yaratılışın özünde "ölüm ve olum / diriliş" döngüsünün olduğunu ve nihayetinde vahdete ( üniteye ) ulaşıldığını bildiren 2/28 ve 30/11 kodlu ayetler önem arzetmektedir.

2/28 - Keyfe tekfurune billahi ve küntüm emvaten fe ahyaküm sümme yümıtüküm sümme yuhyıküm sümme ileyhi türceun
( Allah’ ı nasıl inkar edersiniz? Ve ölülerdiniz de sizi diriltti. Sonra sizi öldürür. Sonra sizi diriltir. Sonra O'na döndürülürsünüz. )

30/11 - Allahü yebdeül halka sümme yüıydühu sümme ileyhi türceun
( Allah yaratışı ortaya çıkarıp başlatır. Sonra onu tekrarlayıp döndürür. Sonra O'na döndürülürsünüz. )

7/57 kodlu ayette de yaratılış, Ruh ( Rüzgar ), Süptil Öz Varlık ( Bulut ), Yarı Süptil Varlık ( Su ) ve Kaba Madde Beden ( Ölü Belde ) kavramlarıyla açıklanmaktadır. ( Bu ayet evvelki bölümlerde ayrıca incelenmişti. )

7/57 - Ve hüvellezi yürsilür riyaha büşran beyne yedey rahmetih hatta iza ekallet sehaben sikalen suknahü li beledin meyyitin fe enzelna bihil mae fe ahracna bihı min küllis semerat kezalike nuhricül mevta lealleküm tezekkerun

( Ve rüzgarları, rahmetinin önünde müjdeci olarak gönderen O'dur. Nihayet bulutlar ağırlıklarını yüklenince, onu ölü beldeye göndeririz. Onunla su indiririz de onunla tüm ürünlerden, meyvelerden çıkarırız. İşte ölüleri böyle çıkarırız. Umulur ki hatırlarsınız. )

Bakara suresinin 2/260 kodlu ayetinde ise çok daha net bir şekilde Fraktal Yapıya ve Kaos Teorisi'ne ilişkin misal verilmektedir.

2/260 - Ve iz kale ibrahımü rabbi erinı keyfe tuhyil mevta kale e ve lem tü'min kale bela ve lakin li yatmeinne kalbı kale fe huz erbeaten minet tayri fe surhünne ileyke sümmec'al ala külli cebelin minhünne CÜZ'EN sümmed'uhünne ye'tıneke sa'ya va'lem ennellahe azızün hakım
( Ve zamanında İbrahim, "Rab’bim ölüleri nasıl diriltirsin bana göster." dedi. "İnanmıyor musun?" dedi. "Bilakis ve lakin kalbimin tatmin olması için." dedi. "O halde kuşlardan dördünü al da onları kendine döndürüp alıştır. Sonra her dağın üzerine onlardan PARÇALAR oluştur. Sonra onları çağır. Çabalayıp koşarak sana gelirler. Bil ki kesinlikle Allah yücedir hakimdir." dedi. )

Ayette, ölünün diriltilmesine yani yaratışa ilişkin bilgi almak isteyen Haberci İbrahim'e Rab'bin cevabı "Kuşları parçalar halinde dağıt. Sonra çağır da sana gelsinler." oluyor. Bu misalde "dağılmış özdeş parçaların birleşerek bütüne erişmesi" yani "yaratıştaki fraktal yapı" kavramına ilişkin bilgi veriliyor olması muhtemeldir. 

No comments:

Post a Comment