14 Haziran 2020 Pazar

Mutasyon kelimesi

"Mutasyon" kelimesi "Mute" ( Değişmek, Birinden birine geçmek, Bir halden bir hale geçmek, Karşılıklı olmak ) kökü ve "tion" ( -me , -gibi olma ) ekinden oluşan ve "Değişim, Birinden birine geçiş, Karşılıklı olum" anlamlarını içermektedir. İngilizce ve Fransızca'da "Karşılıklı" anlamında kullanılan "Mutual / Mutuel" ( Mute ( Değişen, Karşılıklı ) + el ( Gibi olan ) ) kelimesi de aynı köktendir. Mutasyon olarak telaffuz edilen "Mutation" kelimesinin ilk akla gelen anlamı "Bir virüsün zaman içerisinde yapısında ve özelliklerinde meydana gelen değişiklik"tir.

Esas itibarıyla "Mut / Mute" kökü Arapça "Müte" kelimesi kaynaklıdır. Ancak "Müte" kelimesi de "M/Mü" ( Edilgen nitelikli ve -gibi olan, -ılmış, -ilmiş anlamındaki ön ek ) ve "T/Te" ( Fiili isim yapma eki ) ön eklerinin birleşiminden oluşmaktadır.

Latincede "Değişmek, Hareket etmek, Gitmek" anlamına gelen "Mei", İngilizce ve Fransızca'da aynı anlamı taşıyan "Move", "Mouvoir" ve "Motion" kelimeleri de köklerinde "M" harfini bulundurmaktadırlar. "M" harfi "Değişim, Hareket, Oluşum" anlamını içermektedir. Keza Arapça'da isim olan bir kelimenin başına "M" ön eki geldiğinde o kelime sıfat niteliğini kazanmakta ve bir hareket, değişim ve oluşuma tabi olmaktadır. Örnek : Hamd ( Övgü ) - Muhammed ( Övülmüş olan ), Taleb ( Talep ) - Matlub ( Taleb edilen ), Zulüm - Mazlum ( Zulmedilmiş olan ) ..... dikkat edilecek olursa hep bir hareketlenme, değişim ve eyleme dönüşme anlamı bulunmaktadır.

Ayrıca Bkz.


Bazıları Kur'an'da da yer alan ve "Müte" ön eki içeren aşağıdaki kelimeler de "Birbiriyle ilgili, geçişli olma" anlamını içermektedir.

Mütetabiayni = Birbirine tabi olan, birbiri ardınca gelen ikili 
Müteşakis = Birbirine karşıt olan
Müteakib = Birbirini takip eden, Birinin sonucundan* doğan ( * "Akb / Akibet" kelimesi "Sonuç" anlamına gelmektedir.
Müterakkib = Birbirini gözetleyen
Müteferrik = Birbirinden ayrılan
.....
.....

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder