İsrail kelimesi

"İsrail" kelimesi "İsra" ( Göndermek, Seyirtmek, Yürütmek ) "İl / El" ( İlah ) kelimelerinden oluşan ve "İlahın Seyirtmesi / Yürütmesi" anlamına gelmektedir.

Taha suresinin 77. ayetinde Hz. Musa'nın, kavmi olan İsrailoğullarını firavundan korumak amacıyla seyirttiğinden / yürüttüğünden bahsedilmektedir. Ayette seyirtmek anlamında olan "Esr" fiil kökü yer almaktadır. Kur'an'da Musa'nın kavmi için "İsrailoğulları" ( Beni İsrail ) ifadesi yer almaktadır.

20/77 - Ve lekad evhayna ila musa en ESRİ Bİ İBADİ fadrib lehüm tarıkan fil bahri yebesa la tehafü deraken ve la tahşa ( Ve Musa' ya, KULLARIMI SEYİRTSİN de denizin içinde onlara kuru yol beyan etsin, yetişilmekten korkmasın diye vahyettik. )

Tevrat'ta ise "İsrail" kelimesinin farklı anlamlar da içerdiği görülmektedir. "İsr" kökünün "Sar'" ( Yıkıp yere düşürmek, Güreşmek ) fiilinden türediği dikkate alındığında "İsrail" kelimesinin "İlahın güreşçisi" gibi bir anlamı olduğu görülmektedir.

Öte yandan kaynaklarda "İsrael" kelimesinin "Iys"* ( İnsan ), "Ra" ( Görmek ) ve "El" ( İlah ) kelimelerinden türediği ve "İlahı gören insan" anlamı taşıdığı da bildirilmektedir. İngilizcedeki "Wrestle" kelimesi "Güreşmek" anlamına gelmekte olsa da bu kelimenin "Wre" ( Ra - Görmek ), "Es" ( Iys - İnsan ) ve "El" ( İlah ) kelimelerini içermesi ve "Güreşmek" yerine yine "İsrael" ( İlahı gören insan) anlamına gelmesi kuvvetle muhtemeldir.

* "Iys" kelimesinin Kur'an'da "İsa" anlamına gelmesi ve İncil'de İsa'nın "İnsanoğlu" olarak zikredilmesi de dikkat çekmektedir. 

Tevrat'ın Genesis 32/24-30 kodlu ayetlerinde hem "Güreşmek" hem de "Görüşmek" kelimelerinin bulunması bu minvalde önem arzetmektedir. Zira ayetteki "Güreşmek" fiili esas itibarıyla "Görüşmek, Sınanmak" anlamında olup, ayetlerde Allah'ın Yakub'u, insan formundaki bir meleği ile sınaması ve Yakub'un bu idrak sınavında başarılı olması tamamen teşbihi olarak tasvir edilmektedir. Zira akabinde Yakub'a "İsrael" ( İlahı gören insan ) ismi verildiği ayette bildirilmektedir. 

İlgili ayetler şöyledir.

1 Genesis 32-24 Böylece YAKUB arkada yalnız kaldı. Bir ADAM gün ağarıncaya kadar onunla GÜREŞTİ.

1 Genesis 32-25 YAKUB'u yenemeyeceğini anlayınca, onun uyluk kemiğinin başına çarptı. Öyle ki, GÜREŞİRKEN YAKUB'un uyluk kemiği çıktı.

1 Genesis 32-26 ADAM, "Bırak beni, gün ağarıyor" dedi. YAKUB, "Beni kutsamadıkça* seni bırakmam" diye yanıtladı.

* Adam = Melek

1 Genesis 32-27 ADAM, "Adın ne?" diye sordu. "YAKUB."

1 Genesis 32-28 ADAM, "Artık sana YAKUB değil, İSRAİL denecek" dedi, "Çünkü Tanrı'yla, insanlarla GÜREŞİP YENDİN / GÖRÜŞÜP BAŞARILI OLDUN."*

* Yakub'un, Allah'ın meleği vasıtasıyla sınanması sonucunda başarılı olduğu ifade edilmektedir. "Güreş" kelimesiyle "Görüş" kelimeleri anlamsal ve fonetik benzerlik arzetmektedirler. Zira orijinal metinde "İsrael" kelimesinin bir varyasyonu olan "Wrestle" kelimesi yani "İnsanin ilahı görmesi" anlamını içeren kelime yer almaktadır. 

1 Genesis 32-29 YAKUP, "Lütfen adını söyler misin?" diye sordu. Ama ADAM, "Neden adımı soruyorsun?" dedi. Sonra YAKUB'u KUTSADI.*

* Adam ( Melek ) Yakub'u kutsuyor.

1 Genesis 32-30 YAKUB*, "TANRI'YLA YÜZYÜZE GÖRÜŞTÜM, ama canım bağışlandı" diyerek oraya Peniel adını verdi. Ayet setinin son ayeti gerçek anlamı ortaya koyar niteliktedir.

* "Yakub" kelimesi "Akabe" ( Topuk ) kökünden türemiş olup, Yakub doğar doğmaz kardeşinin topuğunu tuttuğu için ona "Topuk tutan" anlamına gelen "Yakub" ismi verilmiştir.

1 Genesis 25-26 Sonra kardeşi doğdu. Eliyle Esav'ın TOPUĞUNU tutuyordu. Bu yüzden İshak ona Yakup adını verdi. Rebeka doğum yaptığında İshak altmış yaşındaydı.