3 Mayıs 2022 Salı

"Sek" kök kelimesine bakış

Kök anlamı "Ayrışma, Ayrıştırma, Ayırma" olan "Sek / Sec" kelimesi doğu ve batı dillerindeki kelimelerde yer alan ayrıca Kur'an ayetlerinde de zikredilen bir kök kelimedir. Bu kökten türemiş bazı kelime örnekleri şöyledir. 

SEC / SEChe ( Fra ) = Kuru, Sudan ayrışmış
SEK ( Tür ) = Sudan ayrışmış, Sade
SECond ( İng, Fra ) = İkinci, İkinci bölüm olan
SECretion / SEKretion ( İng, Fra, Alm ) = Salgılama, Ayrıştırma
SECret ( İng, Fra ) = Sır, Ayrışmış olan, Gizli olan
SECular / SECulier / SEKulär ( İng, Fra ) = Dönemsel, Ayrışımsal
SEClusion ( İng, Fra ) = İnziva, Ayrışım
SECt ( İng, Fra ) = Dini ayrışım, Bölünme, Mezhep, Tarikat
SECtion ( İng, Fra ) = Bölüm, İkiye bölünme, Ayrışma
SECtor ( İng, Fra ) = Sektör, Bölüm, Kesim, Ayrışım
SEQuence ( İng, Fra ) = Kesit, Sıra, Bölüm
SEQuestration ( İng ) = Haciz, Ayırma
SEX / SECs ( İng, Fra ) = İkiye bölünmüş olan, İkili olan, Seks, Cinsiyet "ayrışımı"
SEKiz ( Tür ) = İkiye bölünme ( 8 sayısı bir dairenin içe doğru katlanarak iki dairesel şekile ayrışması ile oluşur. ) 
SEKte ( Tür, Ara ) = Kesilme, Bölünme, Aksama 
SEKet ( Ara, Tür ) = Sakat, Düşmüş, Ayrışmış* 
SEKrat / SEKerat** ( Ara ) = Bilinçsel ayrışma, Kendinden geçme, Sarhoşluk, Alkollü olma 
SEKran ( Ara ) = Sarhoş, Ayrışmış

* "Melaiket-i SAKitat" ( Ayrışmış / Düşmüş melekler )

** "SEKrat" ( Sek+r+at ) kelimesinin kökü olan "Sek" kelimesi, "Şeker" anlamına gelen "ŞEKer" ( Tür., Far. ), "SUCre" ( Fra ), "SUGar", "ZÜCKer" ( Alm ) kelimelerinin de köküdür. "Şeker" adı verilen madde, mısır, buğday, patates gibi hammaddelerdeki nişastanın "ayrıştırılması" yoluyla elde edilmektedir. Ayrıca şeker, kandaki alkol oranını yükseltici etkiye de sahiptir. "Sekran" ( Sarhoş ) ve "Sukara" ( Sarhoşlar ) kelimelerinin oluşumunun kökeninde bu bilgiler bulunmaktadır. Bu bağlamda, "Şeker" ( Şek+er / Sek+er )  kelimesinin kök anlamının "Ayrış+an, Ayrış+tıran" olması kuvvetle muhtemeldir.

"Sek" kökü Kur'an'da "Sekrat" ( Ayrışmışlık, Sarhoşluk ), "Sukara" ( Ayrışmışlar, Sarhoşlar ) ve "Sekete" ( Ayrışmak, Ayrılmak, Düşmek ) kelimeleriyle tezahür etmektedir.

7/154 Ve lemma SEKETE an musel ğadabu ehazel elvah ve fi nushatiha huden ve rahmetun lillezine hum li rabbihim yerhebun

( Ve öfke Musa' nın üzerinden AYRILDIĞINDA / DÜŞTÜĞÜNDE, levhaları aldı. Onların nushalarında Rab’lerinden korkanlar için yönlendirme ve rahmet vardı. )

4/43 Ya eyyuhellezine amenu la takrabus salate ve entum SUKARA hatta ta'lemu ma tekulune ....

( Ey o inananlar, sizler SARHOŞken ne söylediğinizi bilene kadar duaya yaklaşmayın....... )

15/72 Le amruke innehum le fi SEKRATihim ya'mehun

( Ömrün için ki, kesinlikle onlar SARHOŞLUKlarının içinde bocalıyorlardı. )


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder