2 Şubat 2024 Cuma

Cabir bin Hayyan ve El Kimya

"Alchemy" ( Alşimi / Simya) / El Kimya" kelimesinin kökeni Arapça "El Kimya" kelimesi olup, bu kelimenin kökeni ise Grekçe χημεία ( Khēmeia / Himya ) ( Birlikte dökme ) kelimesidir. Ancak Arapçadaki "Cem" ( Bir araya getirmek, Birlikte kılmak, Toplamak ) kökünden türemiş olan "Cemiye / Cemiyet" ( Bir araya gelme, Birlikte olma, Toplanma ) kelimesi temsil ettiği anlam itibarıyla "Kimya" kelimesinin bir tezahürü niteliğindedir. Zira kimya, bir araya getirilen elementlerin davranışlarını inceleyen bilimdir. Keza "Kemiye / Kemiyet" ( Nicelik, Çokluk ) kelimesinin de ortak CM / KM kökünden olması kuvvetle muhtemeldir.

Kelimelerin etimolojik kökenleri, ortaya çıkış sebepleriyle ilintilidir. Kısaca, elementlerin bir araya getirilmesiyle yeni maddeler üretme ilmi olarak tanımlanabilecek olan kimya ilminin kökeni antik çağlara dayansa da bu ilme batıda "Alchemy" isminin verilmesinin sebebi Arap bilgin Cabir bin Hayyan'dır.

Cabir bin Hayyan ( Geberus )

Batı dilleri telaffuzuyla kısaca "Geber / Geberus" olarak da bilinen Cabir bin Hayyan, islami kültürde fen bilimlerinin temelini atmış, simya ( alşimi ), kimya, eczacılık, felsefe, matematik, fizik, astronomi, astroloji, sufizm ve tıp alanlarında çalışmalar yapmıştır.

"Kitab el Kimya" isimli eserinin "Alchemy" ve "Kimya" kelimelerinin kökenini oluşturduğu belirtilmektedir.

Hayyan, dietil eter ( Lokman* Ruhu ), sitrik asit, asetik asit ve tartarik asiti keşfetmiştir. Damıtma işleminde kullanılan "İmbik"'i icat etmiş olup, "Baz" kavramını da kimya ilmine kazandırmıştır. Zehirli arsenik tozunu ilk elde eden kişidir.

* https://kuranilmi.blogspot.com/2021/05/lokman-kelimesi.html

Hayyan, genetik ilmi vasıtasıyla bitki, hayvan ve insan üretilebileceği fikrini de ortaya atmıştır. 

Fen bilimlerindeki diğer önemli kavramlar olan Algebra ( El Cebir ), Algoritma ( El Harezmi ) kelimelerinin kökenlerinin de Orta Doğu coğrafyasına dayanması ve bilinen üç kutsal kitabın da bu coğrafyadan çıkmış olması önem arzetmektedir. Ayrıca Farabi, İbn-i Sina, Harezmi, Biruni, Fergani, Zehravi gibi alimler de Orta Doğu kökenli alimlerdir. Bir ilim membası olan Orta Doğu'nun, küresel şeytanlar tarafından asırlardır bir kaynayan kazan halinde tutulmasının, kitlesel algıda islamın terör ile özdeşleştirilmeye çalışılmasının sebebi gerçek Allah sevgisini temsil eden İslam kavramının zihinlerden silinmesidir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder